Image Alt

Spomenici kulture

Spomenici kulture

Prirodni potencijal ovog kraja ogleda se i u šumskom prekrivaču koji zauzima veliku površinu i predstavlja bogatu riznicu flore.

Pored manastira, postoje brojni spomenici kulture, koji predstavljaju idealne destinacije za kratka vikend putovanja po Levču.

Spomenici su važan podsetnik na prošlost, kao i značajna uspomena na pojedince koji su svojim delima zadužili buduće generacije. Najznačajnija kulturna dobra naše opštine su:

Manastir Kalenić

Manastir Kalenić, jedan od najlepših i najznačajnijih srednjevekovnih manastira u Srbiji sagrađen je početkom XV veka za vreme despota Stefana Lazarevića. Podignut je kao zadužbina protodohijara Bogdana, njegove žene Milice i brata Petra, o čemu svedoči ktitorska kompozicija u crkvi i jedan kasniji zapis urezan u donjem delu ove freske. Manastirski kompleks je pretrpeo razaranja više puta tokom svog postojanja, ali je crkva posvećena Vavedenju Bogorodičinom ostala neoštećena. Slikarstvo Kalenića spada u red najuspešnijeg srednjevekovnog slikarstva Srbije. Odlikuje se sigurnim crtežom, prefinjenim gotovo pastelnim koloritom i nežnom plastičnošću ljudske figure. Manastir Kalenić utvrđen je za nepokretno kulturno dobro- spomenik kulture rešenjem Zavoda za zaštitu i naučno proučavanje spomenika kulture NRS br. 341/48 od 10.03.1948. godine,a kategorisan kao kulturno dobro od izuzetnog značaja odlukom Skupštine SRS („Sl. Gl. SRS“ br. 14 od 07.04.1979. godine).

Manastir Manastirak

U selu Velika Kruševica, nedaleko od Rekovca nalazi se Crkva Svetog Nikole, u narodu poznata kao Manastirak. Iako nema preciznih podataka o vremenu kada je nastala, poznato je da potiče iz XV veka i vremena despota Stefana Lazarevića. Crkva manastira Manastirak je građevina skladnih i uravnoteženih proporcija. Njena osnova je rađena u kombinaciji trikonhosa i sažetog upisanog krsta. Na zapadnoj strani je velika pravougaona priprata. Iznad centralnog prostora uzdiže se vitka osmostrana kupola. U odnosu na osnovu crkva ima naglašenu visinu, što je postignuto postavljanjem kockastog postolja ispod donje ivice kubeta. Ulazni portal je na zapadnoj strani, lučnog je oblika, kao i svi prozori na zidovima i tamburu kupole. Tokom sprovođenja manjih istraživačkih radova utvrđeno je da su fasade bile dekorativno obrađene naizmeničnim redovima opeke, kamena i krečnog maltera. Crkva je bila pokrivena olovnim pločama i imala vajarsku ornamentiku skoncentrisanu oko portala i prozora. Crkva u Velikoj Kruševici nije u potpunosti sačuvala svoj prvobitni srednjevekovni izgled. Radovima izvedenim krajem osamdesetih godina XX veka vraćen joj je nekadašnji izgled.
Crkva Svetog Nikole utvrđena je za nepokretno kulturno dobro rešenjem Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture Beograd br. 964/3 od 21.10.1963. godine.

Srednjovekovni grad Županjevac

Na zaravnjanom platou iznad sela Županjevac nalaze se ostaci srednjevekovnog utvrđenja, poznatijeg kao Županjevački grad. Arheloškim istraživanjima vršenim u više navrata početkom XXI veka utvrđeno je da je grad sagrađen u XIV veku sa manastirskom crkvom centralnom delu platoa i pratećim objektima oko nje. Od bedema, kula i konaka ostali su samo temelji i donji delovi zidova. Utvrđenje je imalo nepravilnu ovalnu osnovu čiji izgled je bio uslovljen oblikom vrha brda na kome je sagrađeno. Na isturenom severozapadnom i južnom uglu postoje ostaci dve kružne kule, a između njih, na zapadnom delu bila je postavljena četvorostrana ulazna kula do koje je vodila prilazna staza. Utvrđenje je zidano od nepravilnih komada lomljenog kamena i krečnog maltera sa bedemom debljine do 3 m. Unutar zidova vidljivi su temelji stambenih i ekonomskih objekata. Neposredno uz temelje srednjovekovne crkve, sa njene južne strane 1851. godine je sagrađena Crkva Svetog proroka Ilije. Ostaci srednjevekovnog grada u Županjevcu utvrđeni su za nepokretno kulturno dobro- spomenik kulture rešenjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Kragujevcu br. 96/1 od 05.05.1969. godine.

Rodna kuća Dušana Popovića u Dragovu

U centru sela, u školskom dvorištu u selu Dragovo, nalazi se zgrada stare škole. Po svojoj arhitekturi pripada tipu planski građenih zgrada u Srbiji u drugoj polovini XIX veka. Pravougaonog je oblika, sa uzdužno postavljenim hodnikom i sa po dve učionice sa obe strane. U dnu hodnika se nalazio stan za učitelja. U njemu je, između 1884. godine rođen Dušan Popović, socijalistički borac, sledbenik Svetozara Markovića, saradnik Dimitrija Tucovića, novinar i publicista, jedan od osnivača Radničkog pokreta i osnivač socijal- demokratske stranke. Kasnije je postao glavni urednik Radničkih novina i sa Dimitrijem Tucovićem je pokrenuo list „Borbu“.
Stara školska zgrada u Dragovu utvrđena je za nepokretno kulturno dobro- spomenik kulture rešenjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Kragujevcu br. 129/1 od 22.03.1976. godine.

Rodna kuća Miloja Milojevića u Ursulu

Kuća Kadeve Milojević u selu Ursuli je niska, prizemna zgrada postavljena na zakošenom terenu. Građena je u bondručnoj konstrukciji sa ispunom od čatme. Krov je četvoroslivan, pokriven ćeramidom. Utvrđena je za kulturno dobro kao kuća u kojoj rođen i živeo narodni heroj NOR-a Miloje Milojević. Ploča od belog mermera veličine 0,75m x 0,52m postavljena je na prednjoj fasadi kuće, desno od ulaza. Na njoj je uklesan tekst: „U OVOJ KUĆI SE RODIO I ŽIVEO NARODNI HEROJ MILOJE MILOJEVIĆ KOJI JE U TOKU NARODNE REVOLUCIJE OD 1941. DO 1945. GODINE NIZOM PRIMERA POKAZAO KAKO SE SINOVI JUGOSLAVIJE BORE ZA SLOBODU I NEZAVISNOST SVOJE OTADžBINE. DANAS SE TAKOĐE HEROJSKI BORI ZA IZGRADNjU SOCIJALIZMA U NAŠOJ ZEMLjI.“
Kuća Kadeve Milojević utvrđena je za nepokretno kulturno dobro- spomenik kulture rešenjem Zavoda za zaštitu i naučno proučavanje spomenika kulture NRS br. 884/50 od 08.08.1950. godine.

Instagram

Zapratite nas @TORekovac

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit sed.

Follow us on